Семестар 1

• [MCCR1120] [6 ЕКТС] Методологија на истражување
  Студентите ќе бидат оспособени: - Да ги применат главните правни и други истражувачки методи. - Критички и креативно да прибираат истражувачки материјал кој е релевантен и кој се цитира од авторите селективно во нивните одговори. - Да ги разберат обемот на истражувачкиот процес и пристапот на различните методи на научното истражување и да се во можност да ги критизираат. - Да го проучуваат преку напреден пристап односот меѓу правната теорија и истражувачката практика. - Да ги применат вештините и знаењето кои ги стекнале преку своите тези.
• [MCCR1220] [6 ЕКТС] Кривично материјално право
  Основа за изведување на наставата по овој предмет се програмите на предметите Кривично право - општ дел и Кривично право - посебен дел. При изведувањето на наставата по овој предмет, наместо традиционалниот метод екс катедра, активно се применува и методот на студија на случај како и методот на клиничка настава.
• [CR0103] [6 ЕКТС] Криминологија со пенологија
  Преку овој предмет студентите ќе стекнат напредни знаење за предметот на проучување на: Криминологијата и пенологијата и главните криминолошки институции, современите проблеми и тенденции како и проучување на влијанието на разните фактори врз извршувањето на кривичните дела, криминолошките испитувања поврзани со сторителот и жртвата на кривичното дело како и идентификување и анализирање на современите криминолошки прашања.
• [6 ЕКТС] Изборен предмет
  • [MCCR2040] Криминалистика
    Специјализација во оваа област е потребна посебно за тие кадри кои ќе работат во органите на правосудство – судови, јавни обвинителства и судска полиција. Криминалистиката како своја основа ги има кривичното законодавство, кривичното процесно законодавство и подзаконските прописи кои произлегуваат од нивното применување. Секое законско битие на кривичното дело вклучува утврдување на целината на фактите и околностите кои се релевантни за сестрано и правично решавање на кривичниот случај.
  • [MCCR3060] Судска психологија
    Оваа дисциплина има помошен карактер за другите кривично-правни науки со цел психолошко вреднување и оценување на вистината и лагата во судското постапување кон обвинетите, сведоците и другите лица во кривично-судската постапка, преку психолошка оцена на нивните искази и дејствија.
  • [MCCR3030] Прекршочно право
    Целта на предметот е студентите да стекнат напредни знаења за прекршочното право како научна дисциплина, за материјалниот и процедуралниот дел на прекршочното право како и за законското регулирање на прекршоците според Законот за прекршоци.
  • [MCCR3020] Организиран криминал
    Организираниот криминалитет, како нова дисциплина ги проучува формите, причините и мерките за спречување и сузбивање на криминалитетот од сите видови и области. Особено значење се придава на теориите за организиран криминалитет, на криминалните организации како и на облиците на манифестација.
  • [EMSS3030] Компјутерски криминалитет
    Студентите ќе стекнат напредни сознанија за најновите облици на кривичните дела кои се вршат преку компјутерот и преку интернет-мрежите како и за современите начини на спречување на ваквиот криминалитет кој се развива сѐ повеќе во денешните дигитални општества. Ќе се проучуваат кривичните дела од типот на компјутерска измама, фалсификување компјутерски софтвер и други облици на злоупотреба на Интернетот за криминални цели. Ќе се анализира домашното скоро реформирано законодавство, а ќе се добиваат сознанија и за светските стандарди и текови во ова област.
  • [MCCR3050] Судска медицина
    Преку овој предмет студентите ќе стекнат напредни сознанија за форензичката наука во однос на кривичните дела против животот и здравјето на луѓето и за основната терминологија која ќе биде како упатство за координација и комуникација меѓу истражните и судските оддели. Преку овој модул студентот ќе биде во можност да ги формулира барањата, налозите и другите писма помеѓу судот и вештаците за судска медицина за издавање наредби за телесна повреда, вештачење, налози за идентификација на живи личности, тела и скелетни остатоци.
  • [EMCL1011] Семејно насилство
    Преку овој предмет студентот ќе има можност да дознае повеќе за видовите и категориите на семејното насилство, за тоа како се инкриминира во националното законодавство и меѓународните конвенции и каква помош е предвидена за жртвите на ваквото насилство.
  • [EMCR3021] Трговија со луѓе
    Трговијата со луѓе претставува посебна форма на организираниот криминалитет и се карактеризира како ропство на современото време. Овој сериозен вид криминал претставува длабоко кршење на најсуштинските права и слободи на човекот, па затоа е забранет и гонет со меѓународни договори и со национални закони и механизми за сузбивање. Целта на овој предмет е да се запознаат студентите со напредните теоретски и практични аспекти на овој феномен преку анализирање на најбитните меѓународни конвенции, домашни закони и механизми од оваа област, како и преку разбирање на домашната судска практика што се однесува на случаите со трговија со луѓе.
  • [EMCR-01] Борба против насилниот екстремизам
    Борбата против насилниот екстремизам претставува дел од стратегиите на државните институции составени со цел да се спречува и казнува насилното постапување поврзано со идеолошки, политички или активистички цели. Овој предмет го анализира феноменот на насилниот екстремизам, формите на неговото појавување, факторите кои ги туркаат лицата да се зближат со структури кои употребуваат насилство во своите дејствија како и низата фактори кои тие лица ги привлекуваат кон таквите организации. Предметот го анализира казнено-правниот аспект на инкриминацијата на учеството во странски вооружени сили и посветува посебно внимание на начинот на кој државните институции се справуваат со лицата кои учествуваат во такви организации како и мерките кои се превземаат со цел на нивна дерадикализација.
  • [EMCR-02] Правна клиника - кривично право
    Овој предмет претставува едно-семестрална програма за практична изведба на сознанијата добиени од кривично-правните предмети. Во овој предмет студентите ќе ги применуваат порано добиените познавања во конкретни кривични предмети кои ќе ги работат под менторство на предметниот професор како и под надзор на јавен обвинител или адвокат, со кои заеднички ќе работат на конкретни полесни случаи и ќе помогнат при подготвувањето на списите и преземањето на други подготвителни процесни дејствија. Притоа, ќе се потсетат на кривично правната материја а истотака ќе анализираат извори од другите земји кои работат со правни клиники.
  • [EMCR-03] Вештини на судскиот говор
    Вештините на судскиот говор стануваат се позначајни со примената на природата на казнено-правното законодавство во РМ. Со новиот Закон за кривичната постапка од 2010та година се воведува хибридна казнена постапка со акузаторен карактер со што целосно се менува улогата на странките и на судот во постапката. Заради овие причини, студентите кои следат последипломски студии по казнено право, задолжително треба да добиваат и вештини кои се поврзуваат со нивното вербално претставување пред суд и аргументирање во врска со конкретен кривичен случај.
  • [EMCR-04] Подготвување на правосудниот испит
    Оваа наставна програма има за цел студентите од втор циклус на студии - дипломираните правници да се стекнат со стручната способеност за самостојна примена на прописите во практиката и вршење на правни работи, и ќе им помогне на студентите за поуспешно и полесно потгоптвување на Правосудниот испит. Преку овој предмет студентите ќе се здобијат со теоретските и практичните знаења од програмата за Правосудниот испит која се организира од Министерството за правда. Посебно внимание ќе се посвети на соодветно имплементирање на системот за практична настава. Во практичниот дел, кој претрставува покомплексен дел на испитот, студентите ќе бидат во можност да ги решаваат случаите по граѓанско и кривично право со преведувачи особено од редот на судии, јавни обвнинители, извршители, адвокати, нотари, медијатори, стечајни управници, и др. Се очекува еден вид на формирање на соработка помеѓу студентите и актерите на практичниот дел за размена на знаења и искуства, како и нивна понатамошна поддршка при изготвување на Правосудниот испит.
  • [EMCR-05] Борба против корупција
    Целта на предметот е стекнување со знаења за дефиницијата на корупцијата, појавните облици и форми на корупцијата, неговите криминолошки карактеристики, но и казнено правните аспекти на овој криминалитет во однос на својствата на сторителите и висината на противправно стекнатата имотна корист. Истотака студентите се стекнуваат со знаење за меѓународните инструменти и Конвенции за борба против корупција како и за превенцијата од овој вид криминалитет.
• [6 ЕКТС] Изборен предмет
  • [MCCR2040] Криминалистика
    Специјализација во оваа област е потребна посебно за тие кадри кои ќе работат во органите на правосудство – судови, јавни обвинителства и судска полиција. Криминалистиката како своја основа ги има кривичното законодавство, кривичното процесно законодавство и подзаконските прописи кои произлегуваат од нивното применување. Секое законско битие на кривичното дело вклучува утврдување на целината на фактите и околностите кои се релевантни за сестрано и правично решавање на кривичниот случај.
  • [MCCR3060] Судска психологија
    Оваа дисциплина има помошен карактер за другите кривично-правни науки со цел психолошко вреднување и оценување на вистината и лагата во судското постапување кон обвинетите, сведоците и другите лица во кривично-судската постапка, преку психолошка оцена на нивните искази и дејствија.
  • [MCCR3030] Прекршочно право
    Целта на предметот е студентите да стекнат напредни знаења за прекршочното право како научна дисциплина, за материјалниот и процедуралниот дел на прекршочното право како и за законското регулирање на прекршоците според Законот за прекршоци.
  • [MCCR3020] Организиран криминал
    Организираниот криминалитет, како нова дисциплина ги проучува формите, причините и мерките за спречување и сузбивање на криминалитетот од сите видови и области. Особено значење се придава на теориите за организиран криминалитет, на криминалните организации како и на облиците на манифестација.
  • [EMSS3030] Компјутерски криминалитет
    Студентите ќе стекнат напредни сознанија за најновите облици на кривичните дела кои се вршат преку компјутерот и преку интернет-мрежите како и за современите начини на спречување на ваквиот криминалитет кој се развива сѐ повеќе во денешните дигитални општества. Ќе се проучуваат кривичните дела од типот на компјутерска измама, фалсификување компјутерски софтвер и други облици на злоупотреба на Интернетот за криминални цели. Ќе се анализира домашното скоро реформирано законодавство, а ќе се добиваат сознанија и за светските стандарди и текови во ова област.
  • [MCCR3050] Судска медицина
    Преку овој предмет студентите ќе стекнат напредни сознанија за форензичката наука во однос на кривичните дела против животот и здравјето на луѓето и за основната терминологија која ќе биде како упатство за координација и комуникација меѓу истражните и судските оддели. Преку овој модул студентот ќе биде во можност да ги формулира барањата, налозите и другите писма помеѓу судот и вештаците за судска медицина за издавање наредби за телесна повреда, вештачење, налози за идентификација на живи личности, тела и скелетни остатоци.
  • [EMCL1011] Семејно насилство
    Преку овој предмет студентот ќе има можност да дознае повеќе за видовите и категориите на семејното насилство, за тоа како се инкриминира во националното законодавство и меѓународните конвенции и каква помош е предвидена за жртвите на ваквото насилство.
  • [EMCR3021] Трговија со луѓе
    Трговијата со луѓе претставува посебна форма на организираниот криминалитет и се карактеризира како ропство на современото време. Овој сериозен вид криминал претставува длабоко кршење на најсуштинските права и слободи на човекот, па затоа е забранет и гонет со меѓународни договори и со национални закони и механизми за сузбивање. Целта на овој предмет е да се запознаат студентите со напредните теоретски и практични аспекти на овој феномен преку анализирање на најбитните меѓународни конвенции, домашни закони и механизми од оваа област, како и преку разбирање на домашната судска практика што се однесува на случаите со трговија со луѓе.
  • [EMCR-01] Борба против насилниот екстремизам
    Борбата против насилниот екстремизам претставува дел од стратегиите на државните институции составени со цел да се спречува и казнува насилното постапување поврзано со идеолошки, политички или активистички цели. Овој предмет го анализира феноменот на насилниот екстремизам, формите на неговото појавување, факторите кои ги туркаат лицата да се зближат со структури кои употребуваат насилство во своите дејствија како и низата фактори кои тие лица ги привлекуваат кон таквите организации. Предметот го анализира казнено-правниот аспект на инкриминацијата на учеството во странски вооружени сили и посветува посебно внимание на начинот на кој државните институции се справуваат со лицата кои учествуваат во такви организации како и мерките кои се превземаат со цел на нивна дерадикализација.
  • [EMCR-02] Правна клиника - кривично право
    Овој предмет претставува едно-семестрална програма за практична изведба на сознанијата добиени од кривично-правните предмети. Во овој предмет студентите ќе ги применуваат порано добиените познавања во конкретни кривични предмети кои ќе ги работат под менторство на предметниот професор како и под надзор на јавен обвинител или адвокат, со кои заеднички ќе работат на конкретни полесни случаи и ќе помогнат при подготвувањето на списите и преземањето на други подготвителни процесни дејствија. Притоа, ќе се потсетат на кривично правната материја а истотака ќе анализираат извори од другите земји кои работат со правни клиники.
  • [EMCR-03] Вештини на судскиот говор
    Вештините на судскиот говор стануваат се позначајни со примената на природата на казнено-правното законодавство во РМ. Со новиот Закон за кривичната постапка од 2010та година се воведува хибридна казнена постапка со акузаторен карактер со што целосно се менува улогата на странките и на судот во постапката. Заради овие причини, студентите кои следат последипломски студии по казнено право, задолжително треба да добиваат и вештини кои се поврзуваат со нивното вербално претставување пред суд и аргументирање во врска со конкретен кривичен случај.
  • [EMCR-04] Подготвување на правосудниот испит
    Оваа наставна програма има за цел студентите од втор циклус на студии - дипломираните правници да се стекнат со стручната способеност за самостојна примена на прописите во практиката и вршење на правни работи, и ќе им помогне на студентите за поуспешно и полесно потгоптвување на Правосудниот испит. Преку овој предмет студентите ќе се здобијат со теоретските и практичните знаења од програмата за Правосудниот испит која се организира од Министерството за правда. Посебно внимание ќе се посвети на соодветно имплементирање на системот за практична настава. Во практичниот дел, кој претрставува покомплексен дел на испитот, студентите ќе бидат во можност да ги решаваат случаите по граѓанско и кривично право со преведувачи особено од редот на судии, јавни обвнинители, извршители, адвокати, нотари, медијатори, стечајни управници, и др. Се очекува еден вид на формирање на соработка помеѓу студентите и актерите на практичниот дел за размена на знаења и искуства, како и нивна понатамошна поддршка при изготвување на Правосудниот испит.
  • [EMCR-05] Борба против корупција
    Целта на предметот е стекнување со знаења за дефиницијата на корупцијата, појавните облици и форми на корупцијата, неговите криминолошки карактеристики, но и казнено правните аспекти на овој криминалитет во однос на својствата на сторителите и висината на противправно стекнатата имотна корист. Истотака студентите се стекнуваат со знаење за меѓународните инструменти и Конвенции за борба против корупција како и за превенцијата од овој вид криминалитет.

Семестар 2

• [MTCR2010] [24 ЕКТС] Магистерски труд
  Овој модул им овозможува на студентите да ги пренесат своите вештини и знаења за истражување и за составување на покомплицираната задача - пишувањето на магистерскиот труд. Предметот е наменет да биде целосно практичен и студентите да ги стекнат потребните знаења, способности, вештини и доверба за да пристапат кон истражување и пишување на тезата. Предметов има единствен повратен резултат - да им овозможи на студентите да ја пишуваат магистерската теза со минимални тешкотии и со максимална ефективност. Се што е предвидено е во насока на подобрување на техниките на истражување и на стилот на пишување на магистерската теза водејќи сметка притоа за забраната со служење со недозволените средства како: плагијаторство и повреда на авторските права, кои се забранети со Статутот на УЈИЕ.
• [6 ЕКТС] Слободен изборен предмет
  • [MFE01] Реторика
    Во текот на својата историја долга 2500 години, реториката се користи за означување многу нешта, но под реторика денес се подразбира уметноста на убедување преку јазик. Реториката го означува начинот на кој поединецот се надоврзува на одредена тема или идеја со цел да го убеди другиот. Реториката ја карактеризираат неколку главни одлики и најпрвин ги дефинира одредените типични ситуации на говорот.
  • [MFE02] Мултилингвализам и мултикултурализам
    Цел на овој предмет ќе биде разгледување на повеќејазичноста во мултикултурните општества, кaкo социјална појава. Оваа појава е масовна во светот. Во предавањата ќе се разгледуваат попрецизно термините: еднокултурност, повеќекултурност, мултикултурност. Ќе биде разјаснет поимот лингвистички национализам, а се изделуваат две форми на ваков национализам, при што едната се судира со другата: кај водачите на најмоќните земји национализмот значи ширење, а за малцинствата тој добива форма на непокор и борба за афирмација на идентитетот, наспроти таков притисок. Видно место во програмата ќе зазема и мултикултурализмот во сферата на образованието.
  • [MFE03] Oдбрани напредени поглавја од ИТ - апликации за изработка на научен труд
    Целта на овој предмет е: Да им се прикажат техничките елементи, структурата на текстот и дизајнот на еден научен труд. Да им овозможи на студентите да стекнат понапредни познавања и вештини од одбрани напредни поглавја од ИТ-апликации, кои ќе им бидат потребни при изработка на научни и стручни трудови. Практична примена на овие цели при изработка на индивидуален научен труд на студентот.
  • [MFE04] Одбрани напредни поглавја од апликации за статистичка обработка на податоци
    Целта на овој предмет е: Да се прикажат техничките елементи од областа на статистиката: организирање, обработка, споредување преку анализи и публикување на податоците. Да им овозможи на студентите да стекнат понапредни познавања и вештини од обрани напредни поглавја од апликациите за статистичка обработка на податоците. Практична примена на овие цели при статистичка обработка на податоците стекнати од прашалници, прилози, научни истражувања и од друга документација.
  • [MFE05] Професионална комуникација
    Предметот е фокусиран на развојот на оние комуникациски вештини кои се суштествени за ефикасно функционирање во професионалниот свет. Студентите ќе го совладуваат процесот на анализа на различни комуникациски ситуации, и тоа како соодветно да одговорат на нив. Меѓу темите кои ќе бидат вклучени се и комуникација во организации, интерперсонална и групна комуникација, усни презентации, интервјуа за вработување, професионални деловни писма, како и интерперсонални вештини, вклучувајќи групна динамика и тимска работа.
  • [MFE09] Пазар на трудот
    Целта на предметот „Пазар на трудот„ е студентите од вториот циклус да стекнат основни и продлабочени знаења за теоријата на пазарот на трудот и за механизмите за функционирање на пазарната економија. Студентите ќе ги совладаат категориите, законите и основните принципи преку кои функционира пазарот на трудот. Се прави детална анализа на моделот на однесување и на улогата која ја имаат клучните чинители на пазарот на трудот: индивидуите, компаниите и владата. Анализата се базира на две основни категории на пазарот – побарувачката и понудата – кои се применуваат речиси на сите теми кои се обработуваат за овој предмет. Знаењето кое ќе го добијат студентите со овој предмет претставува теоретска основа потребна за разбирање и на различните теории и политики кои се применуваат на пазарот на трудот. Преку предметот студентите ќе разберат како пазарите на трудот ефикасно го распределуваат и го користат реткиот фактор на производството - трудот. Предавањата вклучуваат знаење за: концептите на побарувачката и понудата и нивната практична примена; однесувањето на индивидуите на пазарот на трудот со цел да се максимизира нивната корисност; однесувањето на компаниите на пазарот на трудот со цел да се максимизира нивната корисност; однесувањето на компаниите на пазарот на трудот со цел да се максимизира профитот; улогата на владата на пазарот на трудот, различни структури на пазарите на трудот: пазарот на трудот во целосна конкуренција, монополот на пазарот на трудот, улогата на синдикатите на пазарот на трудот, билатерланиот монопол на пазарот на трудот. Предавањата и дискусиите во текот на предавањата се однесуваат и на материјалот кој не е содржан во книгата и на некои аспекти од материјалот кој се содржи во основната литература нема да се дискутира на час туку студентите преку активно учење сами ќе го совладаат. Поради тоа, со цел студентите да постигнат успех во учењето содржините од предметот ќе бидат обработувани преку предавања и работилници со активно учество во дискусиите на различни теми кои се однесуваат на пазарот на трудот.
  • [MFE08] Методологија на наставата
    Целта на овој предмет е да се запознаат студентите со основните пристапи и методи на предавање. Од студентите се очекува стекнат знаења и вештини со кои ќе можат да применат средства за активна настава. Опфатен е и пристап за развојот, наставата и учењето како концепти, како и за основни практики кои ќе им овозможат на предавачите да предаваат за развојот на мислењето. Преку овој предмет, студентите ќе стекнат и теоретска основа и стратегии со кои ќе можат да го развиваат и своето и критичкото мислење на студентите.
  • [MFE10] Филозофија на општествените науки
    Овој модул опфаќа информации кои ќе им овозможaт на студентите да стекнат знаења, вештини и способности, односно да бидат стручни и компетенти во општествените науки, вклучувајќи ја и општата методологија (објаснување, теоретизирање, тестирање), примена на филозофијата (особено индивидуализмот наспроти холизмот), природата на рационалноста и историјата на теории и концепти. Овој модул нуди напредно истражување на актуелните дебати за онтологијата, методологија и за целите на општествените науки. Предметот ќе се фокусира на централните прашања на општествените науки: етнометодологија; еволуција; феноменологија; рационалност; релативизам; научни методи; текстуални толкувања. Резултати од учењето: По успешното завршување на овој предмет, студентите ќе бидат способни: • Да ги разберат целта на општествените науки и разликата меѓу објаснувањето и разбирањето на човековото однесување. • Да го објаснат различниот пристап во општествените науки, да ги споредат природните науки, особеностите за луѓето и општествените феномени. • Да ги разберат општествените структури, практики, норми, институции итн., како и односот меѓу поединците и поголемите општествени структури. • Да се потпираат не само на факти за поединците и за нивната ментална состојба, туку и на случаите во кои општествените феномени не можат да се објаснат што се однесува до индивидуалното однесување. • Да разберат и да прифаќаат одреден збир на вредности на еден поинаков начин од природните науки, да добијат можност за објективност во општествените науки.
  • [MFE11] Менаџмент на проекти
    По успешното завршување на наставата, студентите треба да бидат способни: Да ги планираат активностите неопходни за реализација на проектот, да ја идентификуваат нивната меѓузависност во поглед на времетраењето и трошоците. Да ги подготвуваат потребните извештаи и да ја реализираат целокупната потребна комуникација меѓу проектот и клиентот, како и меѓу членовите на тимот и другите стејкхолдери. Да го структурираат проектот со своите составни активности. Да изработат гантограм и мрежен дијаграм на проектот и да го утврдат најкраткото време за реализација на проектот. Да користат софтвер МС Проект како алатка во процесот на планирање, иимплементација и при надзор врз проектот. Да го дефинираат проектот, да ги идентификуваат неговиот обем и неговите цели, како и да развијат проектна спецификација.
  • [MFE12] Методи на оптимизација
    Целта на овој предмет е да се презентираат текниките на моделирање и оптимизација со цел да се оспособи студентитет за развивање модели кои се користат за решавање реални проблеми од областа на компјутерските науки. Целта на овој предмет е да се анализира важноста на матричното факторизирање како една важна алатка што нуди модалитети за оптимизација на решенијата на различни нумерички алгоритми кои се од основен интерес за решавање проблеми од областа на компјутерските науки. Преку овој предмет студентите ќе се запознаат со основите на теоријата на оптимизација и со методите на изнаоѓање на оптимумот. Ќе се анализираат различни методи на оптимизација, како што се: симплекс методата, проблемот на дуалноста и сензитивноста на проблемите на линеарното програмирање. Ќе се анализира компјутерската примена на секој анализиран проблем, предложувајќи и соодветен модел за оптимизација.
  • [MFE13] Етички и правни прашања во информатички технологии (ИТ)
    Цели на предметната програма: Да се разбере реалниот однос меѓу компјутери, технолошки промени, општеството и законот. Да се истакне моќната улога која компјутерите и компјутерски професионалци ја имаат во технолошкото општество. Да се разберат правните области, кои се релевантни за компјутерската дисциплина. Да се разберат етичките концепти кои се важни за корисниците на компјутери и за професионалците. Да се стекне искуство за разгледување етички прашања и за решавање етички дилеми.
  • [MFE14] Заштита на човековите права
    Целта на овој предмет е: да ги запознае студентите со концептот на меѓународното право за правата на човекот, спроведување на тие права во праксата, нивното влијание во креирањето на националните политики; да ги поттикне студентите да размислуваат критички на односот меѓу меѓународното право и националното право; да ги направи свесни за сегашните меѓународни настани, како тие влијаат врз секојдневниот живот на луѓето во светот; да ги поттикне студентите да го дадат својот придонес во областа на изготвување на законите за заштита на човековите права, со надеж дека донесувачите на одлуки ќе ги земаат во предвид во процесот на создавање и спроведувањена државните политики.