Semestri 1

• [MCDP1020] [6 SETK] Institucionet ndërkombëtare
  Në kuadër të kësaj lënde përfshihen çështjet teorike në lidhje me institucionet ndërkombëtare të nivelit universal dhe rajonal, me zhvillimin e tyre historik, rolin, funksionet dhe përgjegjësitë. Vëmendje e veçantë i kushtohet rolit të tyre në zgjidhjen e problemeve kolektive dhe çështje në politikën globale. Fokusi është në rolin e tyre në sferën e paqes dhe sigurisë, zhvillimin ekonomik, të drejtat e njeriut, në demokracinë dhe sundimin e ligjit. Po ashtu fokusohet edhe në organet kryesore të përcaktuara në kuadër të institucioneve përgjegjëse për arritjen e qëllimeve të caktuara.
• [MCPS1014] [6 SETK] Zgjidhja e konflikteve
  Lënda trajton procedurat gjyqësore dhe jogjyqësore për zgjidhjen e konflikteve në mes shteteve. Në të flitet edhe për rolin e bisedimeve, ndërmjetësimin, vendosjen e paqes si dhe për rrolin e Kombeve të Bashkuara për zgjidhjen paqësore të konflikteve ndërkombëtare. Kjo lëndë po ashtu trajton edhe sistemin e arbitrazhit ndërkombëtar, atë ad hok dhe atë në suazat e tribunaleve ekzistuese siç janë Irani dhe SHBA-të, Tribunali Klejms dhe ICSID. Do të mësohen edhe procedurat dhe praktikat e konflikteve ndërkombëtare për të drejtat e njeriut në të drejtën tregtare dhe të drejtën e ujërave.
• [MCPS1015] [6 SETK] Politikat krahasimtare
  Lënda politikat krahasimtare, ka për qëllim furnizimin e studentëve me njohuri rreth politikave më të zhvilluara në periudhën e sotme, nënkuptohet duke mos i lënë mënjanë edhe vendet të cilat e rrethojnë RMV dhe sistemet politike të vendeve më pak të zhvilluara në të gjithë botën. Kjo lëndë është pjesë e studimeve deridiplomike dhe studimeve pasdiplomike në të shumtën e rasteve në fakultetet e administrimit publik, fakultetin juridik si dhe fakultetin e shkencave politike. Në përmbajtjen e të gjithë lëndës bëhen paralele dhe analiza krahasuese në mes funksionimit të institucioneve të sistemeve politike në vendet të cilat mësohet, si në mes vetes ashtu edhe në rastin e sistemit politik në RMV, në drejtim të gjetjes së praktikave të mira me të cilat do të avancohej ky sistem në RMV.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.

Semestri 2

• [MCPA3040] [6 SETK] Menaxhmenti politik
  Qëllimet kryesore të lëndës janë: - Përfitimi i njohurive të termit politikë publike dhe menaxhment. - Të njihet me mjetet kryesore për aktivitetet në lidhje me dallimet e proceseve politike në krahasim me kriteret politike. - Përfitimi i njohurive adekuate për përgatitjen e anketave dhe punës në teren. - Zbatimi i njohurive të përfituara nga lëndët tjera dhe ndërtimi i një metodologjie të posaçmepër punimin e eseve dhe të punimeve seminarike. - Të analizohen proceset zgjedhore dhe mënyra e manifestimit të tyre. - Të përgatiten fjalime politik dhe të simulohet dukuria e ngjarjeve politike. - Gatishmëri për pjesëmarrje aktive në debate të organizuara të Bashkimeve studentore. - Aftësi për t’u përgatitur dhe për të marrë pjesë në projekte hulumtuese, si dhe prezantimin e rezultateve nga hulumtimet e realizuara. - Të determinojë metoda të ndryshme dhe të përdorë burime shkencore, të mësojë në mënyrë selektive dhe krahasimtare dhe të analizojë proceset politike.
• [MCPS3010] [6 SETK] E drejta ndërkombëtare publike
  Përmbajtja e lëndës është e përgatitur në atë mënyrë që cilën studentët të njihen me konceptet bazike të së drejtës ndërkombëtare publike, shpesh herë e identifikuar si e drejta ndërkombëtare, e cila bazat e veta i ka aty kah shek. XVII, si e drejtë e popujve, ku sot edhe dëshmon qartë ekzistimi i organizatës universale, Organizata e Kombeve të Bashkuara. Do të njihen gjithashtu edhe me të drejtën ndërkombëtare publike bashkëkohore e cila i rregullon marrëdhëniet midis shteteve, mes shteteve dhe organizatave ndërkombëtare, marrëdhëniet në mes vetë organizatave ndërkombëtare të shteteve, sjelljet e personave fizikë dhe juridikë për të cilat shtetet dhe organizatat ndërkombëtare konsiderojnë se janë të rëndësishme për to dhe për bashkësinë ndërkombëtare në përgjithësi.
• [EMPS2040] [6 SETK] Analiza e politikës së jashtme
  Në këtë lëndë, përmes analizës së punimeve në lidhje me politikën e jashtme, studentët do të aftësohen se si dhe çfarë mjetesh diplomatike mund të përdoren për situata konkrete. Pritet që studentët në mënyrë kritike të mendojnë në raport me metodat politike të cilat shtetet dhe organizatat ndërkombëtare i ndërmarrin si dhe për ndërlidhjen e tyre me metodat diplomatike.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.

Semestri 3

• [MCPA1010] [6 SETK] Metodologjia e hulumtimit
  Metodologjia e hulumtimit është e dizajnuar për studentët që përgatiten për ta përpiluar tezën e magjistraturës. Qëllimet kryesore të lëndës janë që t’u ofrojë studentëve mjete për konceptualizimin e temës së tyre në raport me përzgjedhjen e temës dhe gjetjen e metodave për mbledhjen e të dhënave përmes analizave cilësore dhe sasiore. Lënda është e fokusuar tek problemet e metodës sasiore dhe cilësore dhe teknikave të saj, siç është metoda statistikore, tekstet e lidhura me teorinë dhe testimi i hipotezave. Gjithashtu, të rëndësishme janë edhe temat e interferencave përshkruese dhe shkakore, tekste të lidhura me teorinë dhe testime të hipotezave. Do të ofrohen informata të avancuara mbi mbledhjen e të dhënave gjatë punës me tekst. Qëllimi është analizimi cilësor i të dhënave, vënia finale e të gjitha të dhënave teorike dhe praktike në funksion të dizajnimit dhe punimit të tezës.
• [MCPS3011] [6 SETK] Shoqëria dhe politika
  Lënda "Shoqëria dhe politika" ka për qëllim që studentëve të studimeve pasuniversitare t’u të ofrojë njohuri të zgjeruar në fushën e lëvizjeve sociale dhe flukseve. Kursi mbulon analizën e të dy teorive të shoqërisë dhe politikës, si dhe zbatimin praktik dhe efektet e këtyre. Vëmendje e veçantë u është kushtuar ideve kryesore që qëndrojnë prapa teorive, si dhe ngjashmëritë dhe dallimet midis tyre. Bëhet fjalë për një lëndë që kryen, ndër të tjera, edhe përpunimin e disa ecurive themelore sociale, duke filluar nga ato me të cilat ne të gjithë përballemi si qytetarë dhe akademikë. Studentëve u lihet në dispozicion një spektër i gjerë i literaturës nga autorë vendas dhe të huaj, gjë që do t’u mundësojë atyre t’i zgjerojnë dhe t’i zhvillojnë njohuritë në fushën e temave që janë subjekt i analizave. Si qëllime të kësaj lënde mund të theksohen këto në vijim: -Studentët të pajisen me njohuri të duhura në fushën e shoqërisë dhe politikës; -Studentët t’i kuptojnë konceptet themelore dhe teoritë e shoqërisë dhe politikës; -Studentët të krijojnë mendim logjik dhe kritik rreth kornizës shkencore të shoqërisë dhe politikës; -Studentët të aftësohen t’i njohin paradigmat dhe drejtimet themelore në shoqëri dhe politikë;
• [MCPS3012] [6 SETK] Sistemi i së drejtës ndërkombëtare humanitare
  Qëllimi i lëndës është studimi i sistemit ndërkombëtar për të drejtat e njeriut, politika dhe praktika. Lënda do t’i shqyrtojë mekanizmat globalë dhe rajonalë për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, të drejtën ndërkombëtare humanitare dhe të drejtën ndërkombëtare penale. Do të analizohen dhe do të debatohen çështjet aktuale dhe zhvillimet në fushën e të drejtave të njeriut. Qëllimi është të promovohet një kuptim kritik i roleve, evolucionit dhe i të ardhmes së institucioneve ndërkombëtare për të drejtat e njeriut. Pas përfundimit me sukses të këtij moduli, studentët do të jenë në gjendje t’i kuptojnë bazat institucionale të regjimit modern të të drejtave të njeriut dhe ta kuptojnë rolin e shumë aktorëve të përfshirë në promovimin dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.
• [6 SETK] Lëndë zgjedhore
  • [EMPS1030] Analiza e politikave publike
    Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve ta definojnë dhe ta ilustrojnë analizën e politikave dhe rolin e tyre në krijimin e transformimin e informatave relevante për politikat. Nuk ekziston pajtueshmëri me atë se si konkretisht dhe në mënyrë shumë precize të definohet politika publike. Studentët do të kenë mundësi të njihen me këtë fushë dhe në mënyrë kritike të analizojnë zhvillimin dhe shfaqjet në lëmin e politikave publike. Analiza e politikave publike është disiplinë për zgjidhjen e problemeve të cilat kërkojnë njohuri nga metodologjia dhe teoritë bazike të shkencave shoqërore, profesioneve shoqërore dhe filozofisë së politikave.
  • [MCPS3310] Lidershipi dhe zhvillimi organizativ
    Në lëndën liderishipi dhe zhvillimi organizativ, mësimi zbatohet si pjesë e programit studimor në administrimin publik. Lënda ka për qëllim që t’u mundësojë studentëve mënyrën si liderët dhe udhëheqësit e zhvillojnë dhe zbatojnë arritjen e misioneve dhe vizioneve të organizatave të caktuara në sektorin publik, zhvillimin e vlerave të cilat janë të domosdoshme për suksesin e mëtejmë dhe zbatimin e tyre përmes aktiviteteve të ndryshme dhe shprehive, si liderët dhe organizata do t’i zbatojnë dhe do të zhvillohen. Gjithashtu, për mënyrën se si organizata e zbaton misionin dhe vizionin e saj përmes një strategjie të qartë të bazuar në mendimet e të gjitha palëve të interesuara dhe të përkrahur nga të gjitha politikat, planet, proceset dhe qëllimet relevante.
  • [MCDP2030] Diplomacia dhe metodat diplomatike
    Në kuadër të kësaj lënde të avancuar trajtohen: funksionet e diplomacisë, ndërtimi dhe parandalimi i marrëdhënieve diplomatike, relacionet në mes politikave të diplomacisë ndërkombëtare, shërbimet sekrete diplomatike, spiunimi, por edhe parimet, praktikat dhe problemet e imunitetit diplomatik. Po ashtu, lënda trajton organizimin e misioneve diplomatike jashtë, rolin e ambasadorëve dhe të shërbimeve të tjera diplomatike, përfshirë edhe përgjegjësinë që kanë ndaj qeverive të tyre si dhe raporti i tyre me qeveritë e vendeve në të cilat ato janë emëruar. Bëhet analizë se sa Qeveria është e lidhur me komunikimin, konfliktin, menaxhimin, bisedimet, si dhe diskutohet diplomacia e specializuar dhe ndikimi i teknologjisë në diplomaci. Gjithashtu, lënda ofron trajnim të specializuar për strukturat dhe mekanizmat e diplomacisë me shfrytëzimin e teknikave simulative. Zhvillon, aftësitë e përcaktuara për shkrimin dhe fjalimin, etikën profesionale, teknikat e bisedimeve, si dhe mëson organizimin burokratik. Studentët aftësohen edhe për raporte analitike dhe faktike, memorandume, propozime për korrespondencë formale diplomatike dhe për aspekte të raporteve me publikun, raporte publike dhe konferenca për shtyp.
  • [EMPS1031] Politikat botërore
    Që të kuptohet politika botërore e shekullit të 21 nevojiten informacione të sakta dhe të përditësuara, analizë dhe interpretim intelektual. Bota është në proces të ndryshimeve të vazhdueshme dhe të shpejta, prandaj është e nevojshme të përshkruhet me saktësi, të shpjegohen dhe të parashikohen ngjarje dhe çështje madhore që zbulohen në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ky detyrim intelektual duhet të qartësohet në mënyrë të tillë që qytetarët, studentët dhe politikëbërësit e botës të mund ta shfrytëzojnë këtë njohuri dhe t’i ndërtojnë vendimet e tyre për përballje me problemet globale që janë të pranishme.
  • [MCDP2020] Bashkimi Evropian: institucionet, politikat dhe e drejta
    Kjo lëndë ka për qëllim që të njohë studentët me kompleksitetin dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, dhe me këtë edhe me zhvillimin e institucioneve (politikat dhe të drejtën), natyrën e tyre dhe veçoritë, legjislacionin dhe politikat. Njëkohësisht, qëllimi kryesor është njohja e studentëve me konceptet kryesore teorike dhe zhvillimin e Bashkimit Evropian, si dhe të jep pëlqim të mundësive aktuale dhe sfidave të së ardhmes, me të cilat ballafaqohet Bashkimi Evropian, para së gjithash, në raport me institucionet e tij, me politikat dhe të drejtën.
  • [EMPS1032] Etika në politikë
    Qëllimet e lëndës: - Ka njohuri dhe e kupton semantikën dhe konceptet e moralit të etikës, standardet e sjelljes, përsiatjen morale dhe filozofinë morale. - Zhvillon qëndrim për pozitën e moralit në jetën profesionale. - Formon qëndrime të qarta për të drejtat dhe detyrimet e të të punësuarve në administratën publike dhe ate shtetërore. - Aftësi për t’u ballafaquar me situata problematike etike. - Ka ndjenjë për karakterin e nevojshëm në profesionin e administratorit. - Është i njohur me literaturën për etikën në sferën e administrimit publik. - Është i gatshëm për të përdorur mjete të komunikimit dhe t’i respektojë standardet etike në punë me institucionet shtetërore dhe me aktorët publikë.
  • [EMPS1033] Terrorizmi ndërkombëtar
    Lënda "Terrorizmi ndërkombëtar" është paraparë të analizojë terrorizmin në përgjithësi, duke i dhënë rëndësi të veçantë terrorizmit si një formë e veçantë e dhunës politike. Nga ky aspekt mund të përcaktohen qëllimet bazë tëlëndës: - Studentët të furnizohen me njohuri specifike për natyrën e terrorizimit. - Studentët të pajisen me njohuri përkatëset për historinë e terrorizmit. - Studentët të njihen me njohuritë themelore teorike për grupet më të mëdha terroriste në botën bashkëkohore globale. - Studentët të njihen me qasjet themelore dhe me strategjitë për përballjen me terrorizmin bashkëkohor. - Studentët të krijojnë mendime kritike për efektet nga aktet e terrorizmit, duke i shqyrtuar edhe qëllimet themelore për nxënien e tyre. - Studentët të jenë në gjendje t’i analizojnë në mënyrë kritike reagimet dhe masat për luftimin e terrorizmit të ndërmarrë nga autoritetet kombëtare në pjesë të ndryshme të botës dhe në RMV.
  • [EMPS1034] Zhvillimi i qëndrueshëm
    Në këtë lëndë studentët do të pajisen me njohuri të përgjithshme të cilat i referohen zhvillimit të qëndrueshëm si një koncpet i ri i cili imponohet në skenën globale e cila mund të paraqesë një ndalesë në planetin Tokë. Studentët do të pajisen me dije rreth konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm, kuptimin dhe konceptin superioir për zhvillimin e qëndrueshëm, ndryshimet globale për mjedisin jetësor, të kuptuarit e parimeve dhe dimensionet e qëndrueshmërisë, do të jetë në gjendje të njihet me politikat e Bashkimit Evropian rreth zhvillimit të qëndrueshëm dhe do të kuptojë se si atë në rastin e praktikës së Maqedonisë krijohen si politika të kësaj kategorie. Njohuritë e marra në këtë lëndë do të ndihmojnë shumë për të përforcuar dijet dhe njohuritë e përgjithshme për zhvillimin e qëndrueshëm në nivel ndërkombëtar, në nivel të Bashkimit Evropian dhe vendeve anëtare të saj si dhe në RMV.
  • [MFE01] Retorika
    Retorika, përgjatë historisë së vet prej mbi 2500 vjeçare, retorika shfrytëzohet për shënjimin e shumë gjërave, por sot me retorikë kuptojmë artin e bindjes nëpërmjet të gjuhës. Retorika shënon mënyrën në të cilën një individ ndërlidhet me një ide apo një ide me qëllim ta bindë tjetrin. Retorika karakterizohet me disa tipare kryesore dalluese. E përkufizon qendrën nga e cila, kjo lëmi, zbulohet. Retorika më së pari i përkufizon situatat e caktuara tipike të të folurit.
  • [MFE02] Multilingualizmi dhe multikulturalizmi
    Qëllimi i kësaj lënde është shqyrtimi i shumëgjuhësisë në shoqëritë multikulturore, si fenomen social. Ky fenomen është masiv në mbarë botën. Gjatë ligjëratave në mënyrë më të thuktë do të shqyrtohen termat: monokulturalizëm, shumëkulturalizëm, multikulturalizëm. Do të sqarohet nocioni nacionalizmi linguistik, ku do të theksohet se të paktën ka dy forma të këtij nacionalizmi, ku njëra formë përplaset me tjetrën: për udhëheqësit e vendeve më të fuqishme nacionalizmi ka domethënien e zgjerimit, kurse për pakicat ai merr formën e rezistencës dhe të luftës për afirmimin e identitetit, përballë një presionit të tillë. Vend të shquar në program do të ketë edhe multikulturalizmi në arsim. Në shkollë për multikulturalizmin angazhohen për programe mësimore që përfshijnë përmbajtje që u përkasin kulturave të ndryshme.
  • [MFE15] Аplikacionet e TI për përpilimin e një punimi shkencor
    Qëllimi i kësaj lënde është: - T’ua tregojë studentëve elementet teknike, struktura e tekstit dhe dizajni i një punimi shkencor. - T’u mundësojë studentëve të fitojnë njohuri më të thelluara dhe shkathtësi nga kapitujt e zgjedhur të aplikacioneve TI që do t’u duhen për përpunimin e punimeve shkencore e profesionale. - Zbatimi praktik i këtyre objektivave, gjatë përpunimit të punimit individual shkencor.
  • [MFE05] Komunikimi profesional
    Lënda fokusohet në zhvillimin e atyre shkathtësive të komunikimit që janë thelbësore për funksionimin efektiv në botën profesionale. Studentët do ta mësojnë procesin e analizimit të një shumëllojshmërie situatash të komunikimit dhe t'u japin përgjigje adekuate po atyre. Ndër temat që do të përfshihen janë: komunikimi në organizata, komunikimi ndërpersonal dhe grupor, prezantimet gojore, intervistat për punësim, letrat profesionale të biznesit, si dhe shkathtësitë ndërpersonale, duke përfshirë dinamikën e grupit dhe punën ekipore.
  • [MFE11] Menaxhimi i projekteve
    Me përfundimin e suksesshëm të lëndës, studentët do të jenë në gjendje: - Të planifikojnë aktivitetet e nevojshme për zbatimin e projektit, të identifikojnë ndërvarësitë e tyre, kohëzgjatjen si dhe kostot e tyre; - Të përgatisin raportet e nevojshme dhe të kryejnë të gjitha komunikimet e nevojshme ndërmjet projektit dhe klientit, si dhe në mes të anëtarëve të ekipit dhe të aktorëve të tjerë; - Të strukturojnë projektin dhe aktivitetet e tij përbërëse; - Të përgatisin një Gantt-tabelë dhe një plan të rrjetit për projektin dhe të identifikojnë kohën më të shkurtër të nevojshme për të përfunduar projektin; - Të përdorin MS Project si një mjet në procesin e planifikimit, zbatimit dhe rishikimit të projektit; - Të përcaktojnë projektin, të identifikojnë lëminë dhe objektivat e tij, si dhe të zhvillojnë specifikat e projektit;
  • [MFE12] Metodat e optimizimit
    Qëllimi i kësaj lënde është që t’i prezantojë teknikat e modelimit dhe të optimizimit me qëlim të aftësimit të studentëve në zhvillimin e modeleve të cilat shfrytëzohen për zgjidhjen e problemeve reale në lëmin e shkencave kompjuterike. Në mes tjerash kjo lëndë ka për qëllim ta analizojë rëndësinë e faktorizimit matricor si një mjet shumë i rëndësishëm që ofron modalitete për optimizimin e zgjidhjes së algoritmeve të ndryshme numerike me interes bazik për zgjidhjen e problemeve të ndryshme nga sfera e shkencave kompjuterike. Nëpërmjet kësaj lënde studentët do të kenë mundësi t’i mësojnë teorinë bazike të optimizimit sdhe metodat për caktimin e optimumit. Do të analizohen metodat e ndryshme të optimizimit sikurse që është simpleks metoda, problemi i dualitetit si dhe sensitiviteti i problemeve të programimit linear. Qëllimi, po ashtu, është analiza e zbatimit kompjuterik të secilit problem të analizuar duke ofruar edhe modelin përkatës për optimizim.
  • [MFE13] Çështjet etike dhe e drejta në teknologjitë e informacionit (TI)
    Qëllimet e lëndës: - Të zhvillon kuptueshmërinë për gjendjen reale në relacionet mes kompjuterëve, ndryshimeve të teknologjisë, shoqërisë dhe ligjit; - Të vejë në pah rolin e fuqishëm që kompjuterët dhe profesionistët e kompjuterëve kanë në shoqërinë e teknologjisë; - Të ofron të kuptuarit e çështjeve legale që janë relevante për lëminë e kompjuterizmit; - Të ofron të kuptuarit e koncepteve etike që janë me rendësi për shfrytëzuesit e kompjuterëve dhe profesionistët; - Të kontribon në arritjen e eksperiencës së nevojshme në shqyrtimin e çështjeve etike dhe zgjidhjen e dilemave etike.
  • [MFE14] Mbrojta e të drejtave të njeriut
    Qëllimi i kësaj lënde është: të njoftohen studentët me konceptin e të drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, me zbatimin e këtyre të drejtave në praktikë, me ndikimin e tyre në krijimin e politikave nacionale; t’i nxisë studentët të mendojnë në mënyrë kritike për raportin midis të drejtës ndërkombëtare dhe asaj nacionale; t’i vetëdijësojë për ngjarjet aktuale ndërkombëtare, si ndikojnë ato në jetën e përditshme të njerëzve në botë; t’i nxisë studentët ta japin kontributin e tyre në sferën e përgatitjes së ligjeve për mbrojetjen e të drejtave të njeriut, me shpresë se ata që sjellin vendime do t’i marrin parasysh në procesin e krijimit dhe zbatimit të politikave shtetërore.

Semestri 4

• [MCPS4010] [30 SETK] Punimi i magjistraturës
  Ky modul u mundëson studentëve që të transferojnë aftësitë dhe njohuritë e tyre për kërkime dhe për të bërë detyra më të ndërlikuara - punimin e magjistraturës. Moduli synon të jetë plotësisht praktik dhe studentët të fitojnë njohuritë e nevojshme, por edhe aftësitë dhe shkathtësitë që t'i qasen shkrimit të punimit. Moduli ka një rezultat kthyes - t'u mundësojë studentëve ta shkruajnë punimin e magjistraturës me vështirësi minimale dhe me një efikasitet maksimal. Lënda ka për qëllim përmirësimin e teknikave të hulumtimit dhe stilin e shkrimit të punimit, duke mbajtur llogari për ndalesën e shërbimit me mjete të palejuara, siç janë: plagjiatura dhe cenimi i të drejtave të autorit, që janë të ndaluara me Statutin e UEJL-së.